TTurystyka

W 2002 r. z inicjatywy Podkarpackiego Związku Piłsudczyków otwarto szlak historyczny  imienia Pułkownika Leopolda Lisa Kuli. Szlak liczy 39 km i wiedzie z Kosiny (miejsce urodzenia bohatera) poprzez miejscowości Markowa, Husów, Handzlówka, Kraczkowa i Cierpisz do Rzeszowa. Pięciokilometrowy fragment szlaku, będący częścią odcinka Husów - Albigowa Honie biegnie przez Handzlówkę, a konkretnie drogę Gościńczyk. Tym samym częściowo pokrywa się z Gminną Trasą Rowerową  oraz Trasą Rowerową Zachodnią (solarną).

Odległość między poszczególnymi punktami na szlaku:

• Kosina - Markowa - 7km
• Markowa - Husów - 7km
• Husów - Albigowa Honie - 7km
• Albigowa Honie - Cierpisz Górny. - 3 km
• Cierpisz Górny - M. Magdalena - 3 km
• Magdalena - Słocina Kościół - 9 km
• Słocina Kościół - Rzeszów Rynek - 3 km

Pierwszy szlak w powiecie łańcuckim wyposażonym w stanowisko z ładowarką solarną, umożliwiającą ładowanie urządzeń mobilnych np. tablety i smartfony. Rozwiązanie wychodzi naprzeciw coraz powszechniejszemu wykorzystywaniu nowoczesnych technologii w aktywnym wypoczynku. Jeśli podczas spaceru, czy jazdy na rowerze wyczerpie się bateria, a pod ręką nie ma zwykłej ładowarki, bądź możliwości wpięcia jej do gniazdka, wystarczy dostać się do centrum Handzlówki. Obok Ośrodka Kultury znajduje się nietypowa instalacja zasilana energią ze słońca. Przy solarnej ładowarce znajdziemy krótką instrukcję obsługi, dzięki której bez najmniejszego problemu naładujemy baterię.

                Sama trasa liczy ok. 8 kilometrów, częściowo pokrywa się z Gminną Trasą Rowerową oraz Szlakiem historycznym im. Płk. Lisa Kuli. Trasa jest pętlą rozciągającą się wzdłuż trzech dróg publicznych o niskim natężeniu ruchu.

                Start. Wyjazd rowerem lub wymarsz proponujemy zacząć w centrum sołectwa spod Punktu Postoju Turystów znajdującego się przy Ośrodku Kultury, kierując się drogą powiatową w kierunku południowym. Po prawej stronie miniemy ulicę Kościelną, gdzie znajduje się Kościół parafialny p. w. Piotra i Pawła, Muzeum Regionalne oraz Gościniec Nad Sawą te miejsca warto odwiedzić!

                Tymczasem my nadal kierujemy się na południe. Po lewej stronie miniemy Zakład Opiekuńczo-Leczniczy, czyli placówkę której pomysłodawcą i pierwszym fundatorem był handzlowianin Władysław Kluz. Poruszając się dalej w kierunku południowym znajdziemy się w rejonie Pogórze, a następnie Góra. Nazwy się nie przypadkowe, droga będzie coraz bardziej stroma, a widoki ładniejsze.   

                Zbliżając się do końca drogi powiatowej po lewej stronie ujrzymy Las Bąkowiec, przed nami punkt widokowy Góra. Jesteśmy na wysokości 397 m. n.p.m. Po chwili odpoczynku możemy ruszać dalej wzdłuż drogi Gościńczyk w kierunku Schroniska  STAŚ. Dojdziemy do skrzyżowania z drogami Kluzówka, Kisałówka oraz Pułanki. Tam natkniemy się na  punt postoju turystów, zlokalizowany na niewielkiej polanie pomiędzy brzózkami. Także w tym miejscu, możemy nacieszyć się piękną panoramą.

                Ruszamy dalej w kierunku Schroniska. Po prawej stronie miniemy stadion piłkarski Grom oraz drogę Chyrów prowadzącą do Stadniny Koni. Przed nami charakterystyczne wzniesienie, a tuż za nim droga do Schroniska i Wyciągu Narciarskiego STAŚ.

                Po opuszczeniu Schroniska przemieszczamy się nadal na zachód, by skręcić w drogę Okop, teraz będziemy zjeżdżać/schodzić w dół. Przy skrzyżowaniu z Równiną natrafimy na Punkt Postoju Turystów, warto wyjść na Równinę i po raz kolejny nacieszyć się pięknym widokiem Handzlówki.

Kiedy dojdziemy do końca Okopu, skręcimy w prawo. Po drodze miniemy Park Franciszka Magrysia to już ostatni punkt Trasy Zachodniej. Przed nami jeszcze  ponad pół kilometra drogi i jesteśmy na mecie przy Ośrodku Kultury.

Malownicza trasa rowerowa (ok. 30 km) przebiega przez miejscowości Handzlówka, Albigowa, Cierpisz, Kraczkowa. Początek i zakończenie trasy znajduje się w centrum Handzlówki.  Poszczególne odcinki trasy:

Handzlówka Centrum – Stadion GROM 4,6 km

Wycieczkę rowerową rozpoczynamy w centrum sołectwa spod pomnika Grunwaldzkiego drogą powiatową na południe, po lewej mijamy Zakład Opiekuńczo-Leczniczy, dalej droga będzie wspinała się w górę aż dojedziemy na szczyt i naszym oczom ukaże się piękna panorama Handzlówki i okolic. Znajdujemy się na wysokości 397.1 m n.p.m. Przed nami rozjazd: w lewo prowadzi droga do miejscowości Husów, my natomiast kierujemy się w prawo w kierunku Schroniska.

Stadion GROM - Cierpisz Górny 6,4 km 

Droga od stadionu wspina się lekko pod górkę, co może sprawić mniej zaawansowanym wycieczkowiczom nieco kłopotu. Rekompensatę naszego wysiłku stanowią piękne widoki rozpościerające się dookoła. Po prawej stronie miniemy zjazd do Schroniska, w którym można skorzystać z toalety, uzupełnić płyny i odpocząć.

Mijając skrzyżowanie z drogą wojewódzką znajdziemy się w przysiółku Albigowa-Honie. Po przejechaniu 800 m po prawej ręce otwiera się nam wspaniały widok, skąd przy dobrej pogodzie możemy zobaczyć Przeworsk, kościoły w Markowej i Kosinie, wieżę Ciśnień w Podlesiu k. Grodziska Dolnego, kościoły w Żołyni i Medyni Głogowskiej. Przez następne 2 km jedziemy wzdłuż lasu. Las się kończy, a nas ponownie witają wspaniałe widoki.

Cierpisz - Kraczkowa 6,2 km

Nasza trasa prowadzi w prawo w dół do Cierpisza, jednak dla wytrwałych proponujemy wjazd na szczyt wzgórza Maria Magdalena (393.8 m.n.p.m) z którego rozpościera się wspaniały widok na dolinę Wisłoka. Należy wtedy jechać prosto i wspiąć się na ten najwyższy w okolicy szczyt. Znajduje się tam barokowy kościółek z I poł. XVIII w. Powrót na trasę tą samą drogą. Jadąc przez Cierpisz miniemy świetlicę wiejską, szkołę i kościół, Kiedy  znajdziemy się w najniższym punkcie Cierpisza, drogą powiatową skręcamy w lewe w kierunku Kraczkowej.

Kraczkowa - Albigowa 5,0 km

Na skrzyżowaniu skręcamy w prawo. Teren staje się płaski, z niewielkimi tylko podjazdami i zjazdami, mijamy mały mostek (jest to najniższy punkt na naszej trasie 203 m n.p.m), droga zakręca w lewo, aż do kolejnej krzyżówki już w Albigowej (20,2 km). Droga w lewo doprowadziłaby nas do Łańcuta, my skręcamy w prawo w kierunku Dynowa. Jedziemy wzdłuż słynnych sadów albigowskich, aż docieramy do centrum Albigowej.

Albigowa - Handzlówka 5,3 km

Za wysokim budynkiem dawnego pawilonu handlowego skręcamy w lewo, przejeżdżamy obok Ośrodka Kultury i budynków Politechniki Rzeszowskiej, na rozjeździe skręcamy ponownie, tym razem w prawo obok szkoły. Przejeżdżamy przez mostek na rzeczce Sawie (będzie ona nam towarzyszyć do końca wycieczki) mijamy secesyjną plebanię po lewej, i neoromański kościół po prawej. Za kościołem skręcamy w prawo i krętą drogą dojeżdżamy do skrzyżowania z drogą do Handzlówki. Kierujemy się lekkim łukiem w lewo i mkniemy już cały czas prosto i jest nareszcie tablica z napisem. Po prawej stronie (droga Filia)  możemy zajrzeć do Galerii Twórców Ludowych Jedziemy kierując się do centrum Handzlówki wzdłuż znanej nam już rzeki Sawy, aż dojedziemy do wiejskiego parku im. Franciszka Magrysia (str....), miejsce na odpoczynek, grilla lub ognisko. Kilkanaście metrów dalej droga rozwidla się, jadąc w lewo dotarlibyśmy do miejscowości Husów (droga Doły). Jedziemy prosto. Po ostatnim odpoczynku został nam jeszcze tylko jeden ostatni podjazd i już widać miejsce początku naszej wypraw.

Zaraz po założeniu wsi w 1381 r. zbudowano pierwszy w Handzlówce kościół modrzewiowy pod wezwaniem św. Piotra i Pawła. Zbudowano go nad potokiem, na brzegu urwiska, w miejscu gdzie obecnie znajduje się kaplica. Był to kościół mały, jedno nawowy, prezbiterium obite tapetami, które z czasem niszczały. Ołtarz główny z obrazem św. Apostołów, oraz trzy ołtarze boczne z obrazami :św. Sebastiana, św. Barbary, Matki Boskiej. Wszystkie ołtarze były złocone. Jeden ołtarz boczny umieszczony po stronie północnej, między ołtarzem Matki Boskiej, a ławkami (nie złocony), został rozebrany i złożony w zachrystii. Obrazy w ołtarzu, oprócz św. Sebastiana były na zasuwę. Za chrzcielnicę służyła stara skrzynia, w której przechowywano wodę chrzcielną. W 1890 r. zakupiono do starego kościoła nową chrzcielnicę. Wykonał ją rzeźbiarz z Kańczugi. Naprawiono też organy, które były całkowicie rozstrojone. Zamiast dwóch miechów zbudowano jeden miech nowy systemem francuskim i wmontowano zupełnie nową klawiaturę. W 1893 r. została wymieniona podłoga w kościele, wyremontowano wieżę kościelną. Słowem - "nie ponętnie przedstawiał się ten dom Boży", pisze ks. Krakowski w kronice z 1889 r. Z kroniki wynika, że dookoła starego kościoła rosły piękne i rozłożyste lipy i świerki, z których stare i spróchniałe, 30 lipca 1831 r, wielka burza i wichura powywracała.

Stary kościół rozebrano w 1908 r, a drzewo modrzewiowe przeznaczono na wypalanie cegły potrzebnej na budowę szkoły i plebani. Ze starego kościoła do nowego przeniesiono trzy ołtarze i organy. Plebania była zlokalizowana nad potokiem poniżej obecnej wymurowanej z cegły w latach 1908-1909 r.. Była zbudowana z drzewa. Składała się z trzech pokoi i kuchni. Rozebrano ją w 1909 r. Organistówka była usytuowana przy kościele, zbudowana z drzewa z pobliskich lasów. Dzieliła się na dwie części, z dwoma osobnymi wejściami. Obok kościoła znajdował się spichlerz. Chcąc się przedostać z plebani do kościoła za potokiem, albo z kościoła i organistówki na plebanię, trzeba było pokonać ponad 100 schodów bardzo lichej jakości. Szpital dla ubogich - blisko koło starej plebani, za drogą koło modrzewiowego kościoła istniał w Handzlówce szpital dla ubogich i chorych. Zbudowany na początku XVII w. W sprawozdaniu z wizytacji Handzlówki przeprowadzonej przez biskupa Sierakowskiego z 1744 r. czytamy: " Z okrąglaków w węgły wybudowany, ściany spróchniałe i zgniłe, słomą poszyty. Drzwi do sieni na biegunie stare z zasuwą". W budynku mieściła się piekarnia dla ubogich i chorych.

Budowa nowego kościoła, plebani i domu parafialnego. Kościół Dnia 17.06.1899 r. zapadła decyzja Komitetu parafialnego o budowie nowego kościoła. Pomimo kontrowersji wokół lokalizacji nowego kościoła ustalono, że stanie on na placu ofiarowanym przez ks. Proboszcza Krakowskiego. Przy budowie pracowali wszyscy mieszkańcy. W 1903 r. przystąpiono do budowy fundamentów z kamienia. Kamień węgielny pod nowy kościół poświęcił ks. Wicedziekan Piotr Wenc proboszcz z Husowa. Patronami nowego kościoła byli nadal św. Piotr i Paweł Apostołowie. W 1904 r. wymurowano fundament pod wieżę, zrównano cokół, mury wyrównano po sam dach, a w grudniu prowizorycznie pokryto kościół. Kościół w Handzlówce pod wezwaniem św. Piotra i Pawła, został zbudowany w latach 1903 1908 z cegły, według projektu Franciszka Strążkiewicza, przez łańcuckiego budowniczego Franciszka Lęcznara. Wewnątrz, korpus główny trójnawowy typu holowego z prezbiterium i czworoboczną wieżą od frontu. Przy nawie południowej kaplica, w niej sklepienia krzyżowo żebrowe na gurtach. Polichromia ornamentalna malowana w 1935 r. przez Stanisława Szmuca. Wnętrze utrzymane w stylu neogotyckim. Ambona drewniana z 1914 r. Ołtarz główny z 1947 r. wykonany przez miejscowego twórcę A. Magrysia. Dwa ołtarze boczne barokowe, przeniesione poprzedniego kościoła, pochodzące z I połowy XVIII w. W nawie południowej Epitafium ks. Władysława Krakowskiego rodem z Tyczyna, od 1888 wikarego, a później proboszcza w Handzlówce, a jednocześnie cenionego działacza i wielkiego społecznika, budowniczego kościoła. Na frontonie tablica poświęcona pamięci Franciszka Magrysia (1846 - 1934), wmurowana w 1977. Plebania (1908 1909) wybudowana na stoku na wschód od kościoła. Murowana z cegły z tynkowanym detalem architektonicznym. Na uwagę zasługuje staranny wystrój elewacji w postaci boniowania , pilastrów oraz obramień okiennych. W chwili obecnej na starej plebani znajduje się muzeum wsi Handzlówki. Należy wspomnieć, że duszą budowy i wyposażenia wnętrza kościoła zajął się wraz z ówczesnym komitetem kościelnym ks. Wojciech Krzyżak.